Polska Metrologia

Dofinasowanie: 990 000,00 zł
Całkowita wartość inwestycji: 990 000,00 zł

Projekt zatytułowany „Struktura rozproszonego optycznego zegara atomowego dla ogólnokrajowej metrologii częstotliwości" został zakwalifikowany do realizacji w ramach programu Polska Metrologia przez Ministra Edukacji i Nauki. Na jego realizację przeznaczone zostały środki finansowe w wysokości 990 000 zł.

Celem projektu jest stworzenie koncepcji metody umożliwiającej dowiązanie lokalnych oscylatorów do zegarów POZA (Polski Optyczny Zegar Atomowy) znajdujących się w Krajowym Laboratorium FAMO, w Instytucie Fizyki UMK w Toruniu z wykorzystaniem sieci światłowodowej. Stabilność krótkoczasowa oscylatorów ma być zapewniona przez odpowiednią ich konstrukcję, natomiast długoczasowo taki oscylator będzie dyscyplinowany do jednego z zegarów POZA. Projekt wymaga działania złożonych systemów optycznych, światłowodowych i elektronicznych.

W ramach projektu zostaną uruchomione i przetestowane trzy główne części demonstrator rozproszonego optycznego zegara atomowego. Odpowiada to osiągnięciu poziomu technologicznego TRL 6 (t.j. dokonanie demonstracji technologii w środowisku zbliżonym do rzeczywistego). Wymiernym efektem projektu będzie konkretne rozwiązanie, możliwe do wdrożenia jako system transferu wzorcowej częstotliwości optycznej pomiędzy KL FAMO i IF UMK w Toruniu a kampusem GUM w Kielcach. Dzięki temu możliwe będzie doprowadzenie sygnału optycznych zegarów atomowych do budowanego kampusu GUM w Kielcach.

Ponadto wypracowane metody można będzie wykorzystać do ogólnokrajowego systemu przesyłania sygnału optycznych zegarów atomowych do innych punktów, realizując w ten sposób koncepcję ogólnopolskiego rozproszonego optycznego zegara atomowego. Realizacja projektu będzie elementem przygotowania Polski do aktywnego udziału w procesie redefinicji sekundy, której można spodziewać się w przeciągu dziesięciolecia. Już teraz zegary POZA mogą być używane jako tzw. secondary representations of the second, czyli wtórne wzorce sekundy. Projekt realizowany będzie w latach 2022-2024 przez konsorcjum Akademii Górniczo-Hutniczej, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Warszawskiego, którego liderem jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jest to jedna z form wsparcia współpracy najlepszych ośrodków akademickich w kraju z Głównym Urzędem Miar.