Rzeczpospolita Obojga Narodów w oczach przybyszów z Francji i Niemiec
28.06.2013 - 29.06.2013 - Muzeum Pałac w Wilanowie
www: http://www.kulturtransfer.umk.pl
Katedra Filologii Germańskiej, Instytut Historii i Archiwistyki
87-100 Toruń,
ul. Bojarskiego 1
(056) 611-35-65
Paweł Jaskanis, Muzeum Pałac w Wilanowie
Prof. Jan Borm, Uniwersytet w Wersalu
CEMMC, Uniwersytet w Bordeaux
dr hab. Włodzimierz Zientara, prof. UMK
e-mail: zientara@umk.pl
dr hab. Jarosław Dumanowski, prof. UMK
e-mail: jd@umk.pl
mgr Anna Mikołajewska
e-mail: mikolajewska.anna@gmail.com
telefon: 606-449-529
Kontakty polsko-niemieckie poprzez bezpośrednie sąsiedztwo i stałe przenikanie się wzajemnych wpływów na terenach pogranicznych są w czasach nowożytnych czymś stałym i oczywistym. W XVII wieku mamy jednak do czynienia ze zwiększeniem się liczby drukowanych relacji, opisów podróży, przewodników oraz słowników, rozmówek i podręczników do nauki języka. Ówczesny podróżnik otrzymywał w ten sposób efektywne narzędzie do poznania obcego kraju i jego kultury, które dla dzisiejszego badacza jest nieocenionym źródłem wiedzy o sferze długo niedocenianej w tradycyjnej historiografii, a dotyczącej wyobrażeń, wiedzy i stereotypów. W połowie XVII wieku, w wyniku małżeństwa Ludwiki Marii Gonzagi z Władysławem IV, a potem Janem Kazimierzem i powstania w Warszawie wielkiego francuskiego dworu, kulturowego modelu (lub antymodelu) dla polskiej magnaterii i szlachty, nieznanej dotąd intensyfikacji uległy kontakty polsko-francuskie. Odkrywający nowy, nieznany kraj francuscy dyplomaci, podróżnicy i żołnierze zaczęli swe obserwacje przelewać na papier, a ich publikacje tak we francuskim oryginale, jak i w tłumaczeniach, stały się w całej Europie głównym źródłem wiedzy o Rzeczypospolitej. Korzystali z nich i tłumaczyli je na swój język nawet lepiej zadawałoby się znający Polskę autorzy niemieccy. Inwentaryzacja tego typu piśmiennictwa francuskiego i niemieckiego, wzajemne relacje między tekstami, przedstawienie grupy autorów i odbiorców, identyfikacja oraz analiza powtarzających się motywów i obrazów, wypracowanie metod i perspektyw badawczych to cel polsko-francuskiego seminarium badawczego organizowanego przez Katedrę Filologii Germańskiej oraz Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Torunia, Uniwersytet w Wersalu, Centrum Studiów nad Światem Nowożytnym i Współczesnym w Bordeaux i Muzeum Pałac w Wilanowie w czerwcu 2013 roku. Uczestnicy będą poszukiwać odpowiedzi na takie pytania jak: - kim byli autorzy relacji o Rzeczypospolitej i w jaki sposób ich kultura, tożsamość i wrażliwość wpływały na kształt tworzonych przez nich obrazów? - czy i w jaki sposób były ze sobą powiązane relacje i punkty widzenia podróżników niemieckich i francuskich? - dla jakiego kręgu odbiorców tworzono te relacje, na ile ten krąg był trwały oraz jakie funkcje przypisywali swoim tekstom ich twórcy, wydawcy i odbiorcy? - w. jaki sposób dobierano treści, tematykę i motywy opisów Rzeczypospolitej oraz jak trwałe i nośne były powstające w czasie podróży i wzajemnych kontaktów wyobrażenia i idee? - czy i na ile projektowane ujęcie porównawcze może stać się narzędziem analizy dawnej kultury, form komunikacji i sposobów kreowania wyobrażeń o Rzeczypospolitej?