„Nie wolno nikogo torturować ani karać lub traktować w sposób okrutny, nieludzki lub poniżający”. Tortury i zakaz tortur w Europie Środkowej (do 1989 r.)
23.09.2024 - 24.09.2024 - Würzburg (Niemcy)
www: http://pmh.umk.pl/start/tortury/
Polska Misja Historyczna przy Uniwersytecie Juliusza Maksymiliana w Würzburgu
97074 Würzburg (Niemcy), ul. Am Hubland 0
+49 931 3181029
Julius-Maximilians-Universität Würzburg
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Instytut Historii i Archiwistyki, Katedra Historii Krajów Skandynawskich i Europy Środkowo-Wschodniej
prof. dr hab. Helmut Flachenecker
e-mail: renata.skowronska@uni-wuerzburg.de
prof. dr hab. Andrzej Radzimiński
e-mail: rskowronska@umk.pl
dr Renata Skowrońska
e-mail: rskowronska@umk.pl
dr Lina Schröder
e-mail: renata.skowronska@uni-wuerzburg.de
dr Renata Skowrońska
e-mail: rskowronska@umk.pl
telefon: +49 931 3181029
Celem konferencji jest ukazanie historii stosowania i zakazu tortur w teorii oraz praktyce krajów Europy Środkowej, w szczególności na ziemiach polskich i niemieckich, w okresie do około 1989 roku. W minionych wiekach toczono intensywne dyskusje nad znaczeniem tortur w sądownictwie, ich celem i sensownością. Określano w różny sposób zasady oraz formę ich stosowania – w zależności od rodzaju przestępstwa, cech i pozycji osoby podejrzanej o jego dokonanie. Debaty te znajdowały odzwierciedlenie w ustawodawstwie świeckim oraz kościelnych normach prawnych. Miały również wpływ na interpretację prawa w praktyce. Wśród tematów, które zostaną podjęte podczas konferencji znajdą się zagadnienia dotyczące dziedzictwa antycznego i przyjmowanych w różnym okresie rozwiązań prawnych w zakresie stosowania tortur oraz zakazu ich praktykowania w odniesieniu do określonych osób i grup społecznych. Interesujące jest również, co w poszczególnych epokach rozumiano pod pojęciem uzasadnionych tortur. Jakie miały one zadanie: przyznanie do winy, udzielenie informacji, zmuszenie do określonych działań, zastraszenie? Czy uzyskane poprzez tortury informacje traktowano jako wartościowe (przyznanie do winy, wskazanie winnych). W jakim stopniu brano pod uwagę, że zasądzane w różnej formie kary (np. wbicie na pal) mogą mieć znamiona niepotrzebnego sadyzmu i próbowano je ograniczać? Bardzo ważnym tematem są przemiany na gruncie filozofii i teologii, które doprowadziły do ograniczenia oraz ostatecznie zakazu tortur, a także przykłady jego łamania przez władztwa oraz państwa nowoczesne (do 1989 roku). Referaty przedstawione podczas konferencji powinny pozwolić – poprzez przedstawienie konkretnych przykładów – na zarysowanie procesu kształtowania się idei całkowitego i bezwzględnego zakazu tortur, uwzględniając jednocześnie najnowsze i aktualnie prowadzone badania naukowe. Konferencja skierowana jest do wszystkich osób zajmujących się badaniami naukowymi w zakresie tematycznym odpowiadającymi planowanej sesji. Przewidziane są referaty ogólne, wprowadzające oraz przedstawiające powyższe zagadnienie w kontekście wybranych przykładów. Zamiarem organizatorów jest również wywołanie dyskusji w środowisku naukowców oraz sformułowanie w oparciu o przedstawiane referaty nowych kwestii badawczych. Językami konferencji są niemiecki i angielski. Na każdy wykład przewidziano około 20 minut. Opłaty konferencyjne nie będą pobierane. Nie jest planowana wypłata honorariów. Organizatorzy podejmują starania o zabezpieczenie dofinansowania kosztów noclegów i podróży dla referentów. Zależy nam na tym, aby referaty zostały przygotowane do druku i ukazały się w roczniku Biuletyn Polskiej Misji Historycznej nr 20 (2025). Serdecznie zapraszamy do udziału w konferencji. Prosimy o przesłanie propozycji referatów (formularz rejestracyjny: http://pmh.umk.pl/start/tortury/) mailem do dr Renaty Skowrońskiej (renata.skowronska@uni-wuerzburg.de) do dnia 15 stycznia 2024 roku.