Rok Jubileuszy UMK
Solidarni z Ukrainą - ми з Вами
Fot. Andrzej Romański

Prof. Andrzej Kazimierz Tomczak jest historykiem i archiwistą. Urodził się 12 września 1922 r. we wsi Biesiekierz-Górzewo. Po kądzieli wnuk znakomitego filozofa prof. Kazimierza Twardowskiego, uczeń pierwszego rektora UMK, prof. Ludwika Kolankowskiego. Z UMK w Toruniu jest związany od 1946 r., gdzie w 1948 r. uzyskał magisterium z filozofii w zakresie historii, na podstawie pracy "Walenty Dembiński, ostatni kanclerz Polski Jagiellońskiej", a następnie jako młodszy asystent, a później asystent podjął i kontynuował pracę naukową, by w niespełna dwa lata przygotować i obronić dysertację doktorską pt. "Walenty Dembiński i jego ród", napisaną pod kierunkiem prof. Kolankowskiego. Przedmiotem Jego zainteresowań była wówczas historia nowożytna. W latach 1973-1990 był kierownikiem Studium Podyplomowego Archiwistyki. Autorytet naukowy Profesora i Jego starania sprawiły, że w 1969 r. Instytut Historii UMK, jako jedyny w Polsce, został przekształcony w Instytut Historii i Archiwistyki UMK. W kwietniu 1974 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w styczniu 1981 r. profesora zwyczajnego. W 1990 r. został członkiem korespondentem, a od 2005 r. członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie. Był także współtwórcą Światowego Związku Żołnierzy AK. Do chwili obecnej zasiada w Radzie Naukowej Archiwum Polskiej Akademii Nauk, jest członkiem Rady Naukowej Polskiej Akademii Nauk oraz Polskiej Akademii Umiejętności. Od lat 70. XX w. wspiera także działania Archiwum UMK. Jest uczonym o wszechstronnych zainteresowaniach, niekwestionowanym autorytetem w dziedzinie archiwistyki i współtwórcą toruńskiej szkoły archiwistyki. Podstawę Jego różnorodnego, liczącego około 400 pozycji, dorobku badawczego stanowią prace z zakresu archiwistyki. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje "Zarys dziejów archiwów polskich", uważany za jedno z najważniejszych archiwoznawczych kompendiów. W Jego bibliografii znajdują się również liczne opracowania odnoszące się do dziejów Rzeczypospolitej w XVI i XVII stuleciu, studia nad dziejami kartografii i geografii historycznej oraz prace źródłoznawcze i edytorskie. Pracę naukową i organizacyjną dopełniała intensywna działalność dydaktyczna Profesora. Wychował i wypromował 8 doktorów i ponad 150 magistrów. Znaczna ich część znalazła zatrudnienie w archiwach, kilku seminarzystów piastowało lub nadal piastuje stanowiska dyrektorów archiwów państwowych. Za zasługi odznaczony m.in. Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżami Kawalerskim, Oficerskim i w 2013 r. Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. We wrześniu 2014 r. otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Szczecińskiego.