Rok Jubileuszy UMK
Solidarni z Ukrainą - ми з Вами

prof. Peter Norman Wilkinson

Prof. Peter Wilkinson
Prof. Peter Norman Wilkinson urodził się 26 marca 1946 r. w Harrogate, Yorkshire. Studiował fizykę na uniwersytetach Durham i Manchester, doktorat uzyskał w roku 1971. W latach 1971-84 pracował w Jodrell Bank Observatory (JBO) Uniwersytetu Manchester jako Research Fellow, następnie jako Lecturer i Reader, a od 1999 roku jest profesorem radioastronomii. Przez wiele lat pełnił funkcje dyrektora sieci interferometrów MERLIN i EVN oraz dyrektora wykonawczego JBO.

Prof. P.N. Wilkinson jest autorem ponad 300 publikacji naukowych, które były cytowane przeszło 6 tysięcy razy. Położył szczególne zasługi w tworzeniu i udoskonalaniu nowych technik odtwarzania obrazów, odegrał ważną rolę w rozwoju nowych instrumentów. Jego prace naukowe wpłynęły na kierunek rozwoju światowej radioastronomii. Bezpośrednim skutkiem rozwiniętych przez niego metod była możliwość zbadania nowej klasy obiektów astronomicznych z najwyższą spośród uzyskanych dotychczas w astronomii rozdzielczością kątową. Badania prowadzone przez prof. Wilkinsona pozwoliły oszacować liczbę super masywnych czarnych dziur powstałych we wczesnych epokach ewolucji Wszechświata oraz wykryć populację młodych aktywnych źródeł pozagalaktycznych. Uczony wniósł duży wkład w badania soczewkowania grawitacyjnego, przedstawiając niezależne dowody na rzecz dominującej we Wszechświecie "ciemnej energii".

Wielkim osiągnięciem w dziedzinie nowoczesnej instrumentacji była koncepcja Hydrogen Array, która rozwinęła się przy jego dominującym udziale do największego ogólnoświatowego projektu SKA - najnowszej generacji radioteleskopu o łącznej powierzchni zbierającej 1 km2.

Współpraca ośrodka toruńskiego UMK z prof. Peterem Wilkinsonem w dziedzinie interferometrii VLBI datuje się od 1978 roku. Dzięki znaczącej pomocy Profesora Toruń został włączony do Europejskiej Sieci VLBI i rozpoczęto realizację wspólnych projektów badawczych. Współpraca z JBO zaowocowała nadzwyczajnym rozwojem badań w Centrum Astronomii w wielu dziedzinach radioastronomii i w zasadniczy sposób przyczyniła się do rozwoju kadry naukowej Katedry Radioastronomii.

Przyznanie doktoratu honorowego prof. P. Wilkinsonowi jest wyrazem uznania dla Jego wkładu w rozwój nauki światowej oraz w międzynarodową współpracę - szczególnie ważną i owocną dla UMK. Do grona uhonorowanych, uznanych w świecie uczonych dołącza wybitna indywidualność, aktywny kreator współpracy naukowej z ośrodkiem toruńskim, ambasador Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w świecie.