Tomas Venclova - litewski poeta, prozaik, eseista, krytyk i tłumacz - urodził się 11 września 1937 roku w Kłajpedzie w rodzinie Antanasa Venclovy, pisarza i działacza politycznego. Wojnę Tomas przeżył z rodzicami w Kownie. W 1946 roku zamieszkał w Wilnie. Tutaj też w latach 1954-1960 odbył studia filologiczne na Uniwersytecie Wileńskim w trakcie których poznał dogłębnie język polski. Fascynacja literaturą polską zaowocowała tłumaczeniami polskiej poezji na język litewski (tłumaczył m.in. Norwida, Miłosza, Herberta, Szymborską) oraz monografią poświęconą Aleksandrowi Watowi. Później podjął pracę jako dziennikarz. Mieszkał w Moskwie i Leningradzie, gdzie zawarł bliższą znajomość z wybitnymi poetami rosyjskimi: Anną Achmatową, Borysem Pasternakiem i Josifem Brodskim. W latach 1966-1971 studiował dodatkowo semiotykę i literaturę rosyjską na Uniwersytecie w Tartu.
W latach siedemdziesiątych rozpoczął działalność w litewskim ruchu obrony praw człowieka, współpracując m.in. z "Kroniką Kościoła Katolickiego na Litwie". Zagrożony represjami, w 1977 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie pozostał jako emigrant, za co władze ZSRR odebrały mu radzieckie obywatelstwo. W USA działał początkowo w organizacji pisarzy emigracyjnych; był też profesorem wizytującym na Uniwersytecie w Berkeley. W 1980 roku rozpoczął na Uniwersytecie Yale wykłady z literatury rosyjskiej i literatur słowiańskich. W 1985 roku uzyskał na tymże uniwersytecie stopień doktora, a od 1993 roku jest profesorem tamtejszej slawistyki. Należy do PEN Klubu; w 1999 roku brał udział w międzynarodowym kongresie tej organizacji w Warszawie.
Tomas Venclova otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia, m.in. Międzynarodową Nagrodę m. Vilenica w Słowenii (1990), Order Giedymina (1999) oraz Litewską Nagrodę Państwową (2001). Działająca w Sejnach Fundacja "Pogranicze" przyznała mu w roku 2001 tytuł Człowieka Pogranicza.
Jest Venclova doktorem honoris causa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (1991) oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego (2000).
W dorobku pisarza znajdują się tomy poezji, eseje oraz prace krytycznoliterackie, m.in.: Rozmowa w zimie, Dialog o Wilnie (z Czesławem Miłoszem), Kształty nadziei, Aleksander Wat. Obrazoburca, Eseje. Publicystyka, Niezniszczalny rytm. Eseje o literaturze, Wilno. Przewodnik. Josif Brodski trafnie nazywa Venclovę "synem trzech literatur", mając na myśli literaturę litewską, rosyjską i właśnie polską. Stały się one dla autora Rozmowy w zimie literaturami w najgłębszym tego słowa znaczeniu ojczystymi. I jest to najwymowniejszy przykład, jak Wilno, w którym krzyżowały się różne kultury, nie zawsze sobą wzajemnie zainteresowane, szczęśliwie stało się także akuszerem osobowości z natury i świadomego wyboru nastawionej na mediację między językami i kulturami - mediację ponad urazami, resentymentami i presją ideologicznych uproszczeń.