"OKOmunikacja" z UMK nagrodzona
2019-01-28
Zespół, w którego skład wchodzą naukowcy z UMK: dr Bibianna Bałaj z Wydziału Humanistycznego i dr hab. Jacek Matulewski z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, zdobył pierwszą nagrodę w konkursie Funduszu Sektor 3.0 współorganizowanym przez Google i Orange. Konkurs dotyczył sfery #TechForGood, czyli wykorzystania najnowszych zdobyczy technologii w służbie społeczeństwa.
Wyróżniony zespół, który obok naukowców z UMK tworzą terapeuci Fundacji „Światło” Anna Betlejewska i Monika Kwilińska pod kierownictwem Anny Grajpel-Dybowskiej, pracuje nad kontrolowanym wzrokowo komunikatorem. Rozwiązanie pozwoli pacjentom po wypadkach, wylewach lub w zaawansowanym stadium chorób neurodegeneracyjnych, którzy mogą kontrolować jedynie ruchy gałek ocznych, komunikować się z rodzinami i przyjaciółmi poprzez SMS-y lub krótkie listy e-mail. Wykorzystanie sposobów komunikacji, jakie używane były wcześniej przez chorych, ich rodziny i pacjentów ułatwia przywrócenie kontaktu, bo po stronie odbiorców wiadomości nie jest konieczna instalacja żadnego nowego oprogramowania ani korzystanie z nowych urządzeń.
Komunikaty można przygotowywać za pomocą wzrokowych klawiatur, które powstały w ramach projektu Akademickiego Inkubatora Przedsiębiorczości UMK kierowanego przez dr. hab. Jacka Matulewskiego. Ponadto zaprojektowany został nowy system tworzenia komunikatów dotyczących emocji, potrzeb, skupiony na budowaniu i podtrzymywaniu relacji pacjenta z bliskimi. Podtrzymanie komunikacji nie tylko z opiekunami bezpośrednio obecnymi w pokoju pacjenta, ale także z szerokim kręgiem przyjaciół, ma kolosalne znaczenie w procesie terapeutycznym. Skutkiem zerwanych kontaktów jest często znaczne obniżenie nastroju, a nawet depresja, która utrudnia rehabilitację.
Fakt, że krótkie wiadomości tekstowe mogą być przygotowywane offline, zdejmuje z osób niepełnosprawnych presję, jaka pojawia się w przypadku dialogu wymagającego szybkich odpowiedzi. Wymiana wiadomości może być w każdej chwili zawieszona, jeżeli konieczny jest odpoczynek, i ponownie wznowiona nawet kolejnego dnia.
Według danych NFZ w Polsce jest w tej chwili około 5000 osób, które są przykute do łóżka. W Toruniu chorych w przedłużającej się śpiączce, wymagających rehabilitacji przyjmuje Zakład Opiekuńczo-Leczniczy Fundacji “Światło”. Niedawno ośrodek opuścił już 66. wybudzony pacjent. Fundacja “Światło” współpracuje z zespołem Laboratorium Neurokognitywnego, działającym w Interdyscyplinarnym Centrum Nowoczesnych Technologii UMK.