Wybitni naukowcy w PAN
2019-12-06
Podczas 140. sesji Zgromadzenia Ogólnego PAN 5 grudnia 2019 r. prof. Andrzej Skowroński i prof. Józef Szudy zostali wybrani do prestiżowego grona członków rzeczywistych Polskiej Akademii Nauk. W ponad 70-letniej historii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika tylko 7 profesorów związanych na stałe z UMK zostało uhonorowanych członkostwem rzeczywistym PAN.
Na grudniowej sesji Zgromadzenie Ogólne wybrało nowych członków krajowych PAN, wśród których znalazło się 38 członków rzeczywistych i 51 członków korespondentów. W skład tego zgromadzenia wchodzą wybitni naukowcy, którzy określają kierunki rozwoju i działalności Akademii. Badacze zasiadający zarówno w gronie członków rzeczywistych, jak i członków korespondentów, reprezentują pięć dziedzin nauki. Prof. Andrzej Skowroński i prof. Józef Szudy współtworzą wraz z jedenastoma innymi naukowcami grupę zajmującą się naukami ścisłymi i naukami o Ziemi.
Andrzej Skowroński urodził się w grudniu 1950 roku w Człuchowie. Całą karierę zawodową związał z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie w latach 1968-1973 studiował matematykę, w roku 1976 obronił rozprawę doktorską, w 1981 r. uzyskał habilitację, a w 1990 r. otrzymał tytuł profesora nauk matematycznych. W roku 2010 został wybrany na członka korespondenta Polskiej Akademii Nauk. Andrzej Skowroński jest uznanym na świecie algebraikiem, którego głównym obszarem zainteresowań badawczych jest teoria reprezentacji algebr. W swojej pracy badawczej rozwiązał szereg problemów stawianych przez uznanych matematyków, wypracował ważne metody badawcze oraz wyznaczał nowe, intrygujące kierunki badań. W ostatnim okresie tworzy wspólnie z Karin Erdmann (Oxford) oryginalną teorię reprezentacji symetrycznych algebr powierzchni rzeczywistych. Jest autorem lub współautorem 235 publikacji naukowych, 5 książek (Cambridge University Press, European Mathematical Society) oraz ma najwyższy wśród polskich matematyków indeks cytowań Hirscha, równy 32 (Baza Web of Science). Andrzej Skowroński wykładał w kilkudziesięciu zagranicznych ośrodkach naukowych, między innymi w: Argentynie, Brazylii, Meksyku, USA, Kanadzie, Japonii, Chinach, Singapurze, Niemczech, Norwegii, Wielkiej Brytanii, Francji, Szwajcarii i Włoszech. Był stypendystą Fundacji Alexandra Humboldta w Niemczech oraz profesorem Uniwersytetu w Tsukubie w Japonii. Kierował 5 grantami Komitetu Badań Naukowych, grantem Maestro Narodowego Centrum Nauki, oraz był laureatem programu "Mistrz" Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej. Wypromował 14 doktorów nauk matematycznych.
Józef Szudy urodził się w 1939 roku w Zalesiu k/Szubina. Studia na kierunku fizyka ukończył w roku 1962 na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii UMK, na tym samym Wydziale uzyskał w roku 1968 stopień doktora nauk fizycznych. Promotorem jego rozprawy doktorskiej był prof. Aleksander Jabłoński. Stopień naukowy doktora habilitowanego w zakresie fizyki uzyskał w 1977 r., a tytuł profesora nauk fizycznych w roku 1987. Pracę na UMK rozpoczął w 1962 r. jako asystent w Katedrze Fizyki Doświadczalnej. W latach 1978 – 1981 był wicedyrektorem Instytutu Fizyki UMK, a w latach 1984-2002 jego dyrektorem. Pełnił funkcję dziekana Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK. W latach 1996-1999 był członkiem Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. Osiągnięcia naukowe prof. Szudego spotykają się z zainteresowaniem i uznaniem w świecie. Opracował w roku 1975 wspólnie z Williamem E. Baylisem z Uniwersytetu w Windsor w Kanadzie jednolitą teorię ciśnieniowego rozszerzenia linii widmowych, nazwaną w literaturze teorią UFC (od „Unified Franck-Condon”). Testowaniu lub rozwijaniu teorii UFC było poświęconych 16 prac doktorskich wykonanych w ośrodkach naukowych we Francji, Anglii, Niemczech, Japonii, Holandii, USA i Chorwacji. Prace te wskazały na dużą użyteczność metody UFC jako nowego narzędzia pozwalającego w oparciu o analizę kształtu linii wyznaczać parametry opisujące potencjały oddziaływań międzyatomowych z udziałem stanów wzbudzonych.
Szczegółowe informacje oraz lista nowych członków krajowych Polskiej Akademii Nauk