Wiadomości

W wieku 77 lat zmarł prof. Marian Filar, wybitny znawca prawa karnego, były prorektor UMK, dziekan Wydziału Prawa i Administracji i poseł na Sejm.

Profesor dr hab. n. praw. Marian Filar studia prawnicze w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu ukończył w 1967 roku, składając w Katedrze Prawa Karnego pracę magisterską pt. „Odpowiedzialność karna za czyn popełniony w stanie upojenia alkoholowego w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego”, napisaną pod kierunkiem prof. Jerzego Śliwowskiego. Stopień naukowy doktora nauk prawnych uzyskał w roku 1972 na podstawie dysertacji pt. „Przestępstwo zgwałcenia w polskim prawie karnym”, przygotowanej także pod kierunkiem prof. Jerzego Śliwowskiego. Habilitację uzyskał w 1977 roku na podstawie rozprawy pt. „Pornografia. Studium z dziedziny polityki kryminalnej”. Tytuł naukowy profesora nadany został w 1988 roku, 4 lata później (w 1991 r.) został uzwyczajniony. W latach 1966-1972 pozostawał zatrudniony na stanowisku asystenta w Katedrze Prawa Karnego UMK, w latach 1972-1977 – na stanowisku adiunkta, w latach 1977-1988 jako docent, od 1988 roku jako profesor w tejże Katedrze. W latach 1990-2012 pozostawał kierownikiem Katedry Prawa Karnego i Polityki Kryminalnej. Sprawował funkcję prodziekana Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w latach 1985-1987, następnie – w latach 1988-1990 – dziekana tegoż Wydziału, w latach 1990-1993 pełnił funkcję prorektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu ds. studenckich.

Był członkiem licznych polskich i międzynarodowych towarzystw naukowych, w tym gremiów kierowniczych. Należał także do wielu komitetów naukowych (m.in. Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawa Karnego, Towarzystwa Naukowego Prawa Karnego, Wydziału I Nauk Humanistycznych i Społecznych Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Instytutu Bioetyki Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Wiedzy Seksuologicznej, Polskiej Akademii Medycyny) oraz komitetów redakcyjnych czasopism naukowych (m.in. „Problemów Prawa Karnego” czy „Journal of Sex Crime and Social Patholohy”).

Jest autorem, współautorem lub redaktorem przeszło 200 pozycji piśmienniczych w języku polskim i w językach obcych z dziedziny prawa karnego materialnego, seksualnego prawa karnego, lekarskiego prawa karnego, odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary oraz polityki kryminalnej, w tym wielu monografii i komentarzy. Uczestniczył w przeszło 100 konferencjach i posiedzeniach naukowych, w tym także o zasięgu międzynarodowym, podczas których wielokrotnie występował w charakterze eksperta i prelegenta. Przebywał na stażach naukowych i wykładał na wielu uniwersytetach zagranicznych (m.in. w Instytucie Maxa Plancka Międzynarodowego i Zagranicznego Prawa Karnego we Freiburgu, Wyższym Instytucie Nauk Prawnokarnych w Syrakuzach, Uniwersytecie Rzymskim, Uniwersytecie w Kolonii, a także w Bochum i Monachium – Niemcy; Padwie, Ferrarze – Włochy czy Rovaniemi – Finlandia). Pełnił funkcję eksperta Organizacji Narodów Zjednoczonych w dziedzinie zapobiegania i kontroli przestępczości, uczestniczył także w pracach licznych organów eksperckich (m.in. Rady Polityki Penitencjarnej).

Na swoim koncie ma liczne nagrody i wyróżnienia naukowe. Brał udział w pracach kodyfikacyjnych w dziedzinie prawa karnego i lekarskiego. Pozostawał ekspertem prezydenckim, sejmowym, senackim, a także wielu innych instytucji, m.in. Narodowego Centrum Nauki. Był wielokrotnie honorowany najwyższymi odznaczeniami, m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej. W trakcie swej aktywności naukowej wypromował około 10 doktorów oraz przeszło 400 magistrów. Był czynnie zaangażowany w życie społeczne i polityczne: członek Kongresu Liberalno-Demokratycznego, w latach 1992-1994 Przewodniczący Zarządu Wojewódzkiego KLD w Toruniu, a także członek Rady Krajowej KLD oraz zastępca przewodniczącego Zarządu Wojewódzkiego UW w Toruniu, członek Rady Krajowej UW i Rady Politycznej UW. W latach 1997-2000 pełnił funkcję Wiceprzewodniczącego Trybunału Stanu. Był posłem na Sejm RP Sejmu VI kadencji, sekretarzem generalnym Towarzystwa Naukowego w Toruniu, prezesem Towarzystwa Miłośników Torunia, członkiem Rotary Club Toruń, członkiem honorowym Polskiej Federacji Detektywów – Stowarzyszenia Przedsiębiorców^® oraz osobą pełniącą wiele innych funkcji społecznych.

Akademickie uroczystości pogrzebowe odbędą się w Toruniu 5 czerwca 2020 r. o godz. 10.00 w Auli UMK przy ul. Gagarina 11. Msza święta żałobna zostanie odprawiona w kościele p.w. Miłosierdzia Bożego i św. Siostry Faustyny przy ul. św. Faustyny 7 o godz. 12.00. Po mszy odbędzie się pogrzeb na Cmentarzu Komunalnym nr 2 przy ul. Grudziądzkiej 129/137.